Lombok 5.4

Beste allemaal,
Dank voor al de lieve reacties op mijn stukje van enkele dagen geleden, fijn dat zoveel mensen met ons meeleven en onze wederwaardigheden lezen.
Ik sloot af met de opmerking dat ik moest afwachten of het plaatsen van mijn stukje op de website zou lukken, ’t lukte, dat was duidelijk maar niet via mijn laptop. Wel via die van Jan Wouter, die er ook meteen wat foto’s bij heeft gezet, waarvoor dank!
Het is hier nu zaterdagochtend 18 oktober, 06.30 uur, bij jullie is het midden in de nacht 0.30 uur. Vandaag is onze vrije dag en we worden om 8.30 uur opgehaald om naar de Gili eilanden te gaan. Een eilandengroep voor de westkust van Lombok waar je heerlijk kunt zwemmen, snorkelen en duiken. We gunnen onszelf een privéboot voor de oversteek, dan zijn we er in ongeveer 15 minuten. We hebben maar één vrije dag en daar willen we natuurlijk zoveel mogelijk van genieten.
De afgelopen dagen zijn druk geweest. Mijn tandsteenverwijderapparaat is nog steeds niet boven water en ik vrees dat dat zo zal blijven, helaas. Via Farida kan ik een nieuw bestellen maar dat is er dan pas ergens volgende week. Daarom heb ik besloten dat nu niet meer aan te schaffen, maar de koop uit te stellen tot volgend jaar. Dan bestel ik het voor vertrek uit Nederland en kan ik meteen aan de slag als ik hier arriveer. Maar ik houd hier intussen geen vakantie, don’t you worry!! Auke heeft een behoorlijk hoog tempo bij de controles van patiënten en ik noteer haar bevindingen en houd de “praktijk” schoon. D.w.z. instrumenten eerst in kokend water met daarin Dettol, dan in schoon kokend water, daarna in de alcohol en dan in koud water uit een fles. Volgens dr. Djelantik, de kinderarts die voor de onontbeerlijke uitnodiging heeft gezorgd, beter dan de reiniging die hier in de Puskesmas wordt uitgevoerd. En dat is ons gebleken! Natuurlijk zijn we erg dankbaar dat we gebruik mogen maken van de “faciliteiten” van de Puskesmas (een gezondheidscentrum). Maar Auke en ik zijn wel verbaasd over het feit dat de tandarts zo weinig doet. Hij is er en de assistenten doen het werk. D.w.z. de twee vrouwelijke assistenten, de jongeman hebben we nog nooit wat zien doen. Van 8.00 tot 13.00 uur is er een soort inloopspreekuur, en er komen vooral kinderen met losse melktanden/kiezen. Natuurlijk hebben die een beetje “sakit”/pijn en daar moet volgens de ouders wat aan gedaan worden. Nou dat weten we, kind wordt door 3 man vastgehouden, krijst natuurlijk als een mager varken en zonder verdoving wordt de losse melktand verwijderd en heeft het kind voor de rest van zijn/haar leven een trauma!! Het lijkt wat dat betreft hier wel de Nederlandse middeleeuwen.
Auke verdooft natuurlijk wel alle patiënten en verwijdert dan, terwijl ik assisteer, de nodige rotte tanden en kiezen. Daarna wordt er keurig gehecht en krijgen alle patiënten een recept voor antibiotica en pijnstillers. Het recept wordt door de tandarts uitgeschreven en Auke betaalt van haar sponsorgeld. Het zal jullie ongetwijfeld verbazen dat je hier standaard antibiotica krijgt na het laten trekken van tanden/kiezen. Mijn verbazing daarover was ook groot, totdat Farida uitlegde dat de omstandigheden waaronder de mensen hier leven weinig hygiënisch zijn en antibiotica geen overbodige luxe is. Zelf voeg ik daar als extra reden de slechte hygiëne in de praktijk aan toe!! De afgelopen dagen hebben we ruim honderd patiënten gezien en zoveel mogelijk behandeld. Enkelen van hen hebben we van hun stompjes verlost in de aula van de school waar we te gast zijn. Eerlijkheid gebiedt mij te bekennen dat ik eigenlijk liever daar werk dan in de Puskesmas. Het is er schoner, want daar kan ik zelf voor zorgen, rustiger en koeler. Maar wel zwaarder voor Auke omdat we geen echte tandartsstoel hebben natuurlijk. Nog steeds doet de “tuinstoel die achterover kan” dienst als stoel voor de patiënt. Gistermiddag heeft Auke geprobeerd om een kies rechtsonder te verwijderen bij een keurige, vriendelijke man van 49 jaar. Helaas brak de kies, die van binnen helemaal rot was natuurlijk, af toen de tang er op ging. Ze heeft haar uiterste best gedaan om de wortels van de kies eruit te krijgen maar uiteindelijk heb ik Farida gebeld en die was zo lief om haar praktijk ter beschikking te stellen. Dus wij in onze witte kleding, met de kist van Roland met daarin al het benodigde materiaal, bij de patiënt in de auto naar de echte praktijk. Die ligt in een winkelcentrum dus we hadden wel bekijks! Maar eenmaal geïnstalleerd in de praktijk waar Auke de beschikking had over een boor en nog twee assistentes waren de wortelresten er binnen 20 minuten uit. De patiënt heeft ons toen weer terug naar de school gebracht en Auke kreeg uit dankbaarheid twee heerlijke meloenen van hem. Als dank voor de “mishandeling” zou je bijna zeggen. Maandag zien we de patiënt weer terug bij de Puskesmas. Hij zal wel een dik gezicht hebben vrees ik.
Gistermorgen hebben we ook de eerste, klassikale voorlichting en poetsinstructie gegeven aan een groep van ongeveer 20 gehandicapte leerlingen. Ik heb het poetsdeel verzorgd, Auke het deel over voeding. Er was natuurlijk vertaling naar het Bahasa, maar deze keer was er ook een doventolk bij omdat er enkele dove kinderen in de groep zaten. Na deze instructie hebben we, en dat hadden we niet verwacht omdat het vrijdag/biddag was, toch nog de nodige patiënten gezien. Op de terugweg naar het hotel stopten we bij mijn vaste adres om tandenborstels te bestellen omdat ik dinsdag met JW en T weer naar een afgelegen dorp ga. Auke gaat dan met dr. Djelantik naar zijn dorp. Omdat ik de eigenaar nog niet gezien had de afgelopen dagen, zijn vrouw wel en die herkende mij meteen, vroeg ik naar hem. En tot mijn verbazing kwam er een andere man dan die ik kende. Het bleek dat de eigenaar in februari een ongeluk heeft gehad en overleden was, zijn broer runt nu de zaak. Ik schrok oprecht, maar de broer was net zo behulpzaam en ik heb 250 tandenborstels kunnen bestellen. Met dank aan mijn sponsoren! De tandpasta moet ik nog even regelen, ben ik vergeten!!
Het is inmiddels bijna half acht, ik ga me aankleden en ontbijten. Deze keer een half uur later dan op een werkdag. Op werkdagen sta ik om 7.00 uur op (als ik niet eerder wakker ben, meestal wel) en vertrekken we om 8.00 uur om om 8.30 uur te beginnen. Meestal werken we dan tot een uur of vier en zijn we rond vijf uur terug in het hotel. We nemen een korte lunchpauze, Jantine regelt dan dat er wat te eten wordt gehaald, we eten in onze werkruimte op de school. Prima eten dat in vetvrije papiertjes verpakt is, dus geen afwas, alleen de lepel waarmee wij eten. Bekertje water erbij en that’s it. Als we in het hotel terug zijn meteen zwemmen en “borrelen”. D.w.z. een echt lekker drankje en daarbij wat nootjes of zoiets. Rond 19.00 uur gaan we dan meestal wat eten, pas een keer met z’n vieren, verder altijd met iemand/meerdere mensen er bij. Het is nu echt half acht, mijn wekker gaat, de rest volgt later/vanavond.
Goedemorgen, zondagochtend 6.30 uur. Na wat strubbelingen gisterochtend met de boot, nee we zijn niet omgekieperd, hij was er gewoon niet, waren we om 10.00 uur op het eiland Gili Meno. Heerlijk genoten van een dagje zon, zee en strand, lekker gezwommen, gesnorkeld en gelegen. Jammer dat snel na het nuttigen van de lunch mijn darmen er problemen mee kregen! Jantine had een masseuse geregeld en JW, T en ik zijn vakkundig door haar gekneed. Helaas was er geen tijd meer voor Auke en Jantine zelf want om 17.00 uur zijn we met de speedboot terug naar Lombok gevaren. Heerlijk gedoucht en daarna met de Lombok4 gegeten. Erg gezellig en lekker op het strand bij Alberto’s. Auke heeft een lijst gemaakt van de mensen die ze nog wil behandelen. Zij vindt, en ik ben het daar helemaal mee eens, dat we eigenlijk geen nieuwe patiënten meer moeten zien, maar hen die we gezien hebben zoveel mogelijk moeten behandelen. Dat wordt flink aanpoten voor haar, maar ook voor mij! Daarnaast willen we in ieder geval de kinderen van de school waar we bivakkeren nog instructie geven. Kortom nog een bomvol programma deze week. Het probleem is ook dat we in de Puskesmas alleen ’s ochtends terecht kunnen, ’s middags zijn scholen en dat soort gebouwen allemaal dicht. Wat al die overheidsmensen ’s middags doen is mij een raadsel. Van de medici weet ik dat wel, die werken dan in hun eigen praktijk!!
Zo de werkdag zit er weer op! Een aantal patiënten behandeld, enkele controles die volgend jaar vooraan in de rij mogen staan om hun tanden en kiezen te laten trekken.
Omdat ik niet met mijn laptop op internet kan kon ik niet kijken waar ik gebleven was met mijn verslag. Ergens bij dinsdag blijkt nu net. Eigenlijk valt er weinig nieuws te vertellen over de afgelopen dagen: we werken allemaal erg hard om zoveel mogelijk patiënten te zien. Ik werk als assistente van Auke en denk wel dat zij op die manier meer patiënten van hun ellende kan verlossen, dus is mijn tijd goed besteed. Donderdagavond zijn we op bezoek bij Jantine geweest en hebben we daar ook gegeten. Erg gezellig en lekker. Vrijdag gingen JW en T naar de KNO-arts in zijn praktijk 's avonds en hebben Auke en ik ( in het kader van teambuilding) samen gegeten. Gisteren was onze vakantiedag, zie boven. Vandaag, zondag weer de gebruikelijke werkdag met controles (de laatste) en behandelingen in de school.
Omdat Auke graag de patiënten die ze al gezien heeft zoveel mogelijk wil "afbehandelen" zien we geen nieuwe patiënten meer. Ik ben het helemaal met haar eens maar weet niet zeker of we iedereen ook echt van de pijn kunnen verlossen. Nu blijkt maar weer hoe snel 2 weken om zijn als je hard werkt. Daar komt bij dat JW, T en ik dinsdag naar een dorpje in de bush gaan met Mister Yessie's. Auke gaat met dr. Djelantik naar het dorp waar hij vandaan komt, Dus eigenlijk heben we nog maar 3 dagen om te werken, maar wees gerust, die dagen zullen we volledig benutten. Donderdag gaat Auke in het ziekenhuis waar Farida werkt 2 patiënten onder algehele narcose behandelen en een op de poli. Ik ga even mee naar het ziekenhuis om alle goede gaven van het azM te overhandigen. Daarna snel terug om voorlichting op de school te geven, daar komt anders ook niets van. Vandaag nog vlug de nodige tubes tandpasta gekocht, ze keken hun ogen uit in de winkel, 250 stuks!! Dank, dank voor de sponsoring! Vanavond de tandarts van de Puskesmas met vrouw en kind op een etentje getrakteerd als dank voor zijn gastvrijheid. En nu dus weer de grote truc met de laptop om alles op het net te krijgen. Gelukkig heb ik de beschikking over de laptop van JW, dus moet het lukken. Foto's heb ik echter niet, volgende keer beter.
Nogmaals dank voor al jullie berichtjes, appjes en support.
Lieve goet van de Lombok4
Marie-José