Lombok 4.5

Beste allemaal,
Dit zal mijn laatste verslag vanaf Lombok worden, denk ik. Het is nu zaterdagmiddag 13.15 uur en ik zit in de praktijk van dr. Farida te wachten op “mijn” patiënten. Zoals ik al eerder schreef is wachten hier de nationale volkssport nummer één, er gaat enorm veel tijd in zitten!! En dat is niet erg, als degene op wie je wacht uiteindelijk ook komt, maar dat is niet altijd het geval, en dan baal ik omdat het dan verloren tijd is. Maar nu gebruik ik die goed door aan mijn verslag te beginnen.
Even nadenken wat ik donderdag heb gedaan, gewoon hard gewerkt, vooral veel tandsteen verwijderd. ’s Middags om 14.00 uur was ik hier in de praktijk van Farida. Helaas kwamen toen 2 van de 3 patiënten niet opdagen. Soms hoor je dan later waarom niet, maar vaak komt er helemaal geen uitleg, heel frustrerend. ’s Avonds hadden we Esther uitgenodigd om te komen zwemmen en met ons te eten. Ze kwam pas laat, we maakten ons al zorgen, maar toen ze er eenmaal was heeft ze genoten van het zwembad en het heerlijke eten bij Lotus Bayview aan het strand. Esther werkt bij de Stichting Lombok Care, zij heeft in Nederland een opleiding gedaan om met gehandicapte kinderen te werken en is hier dus helemaal op haar plaats.
Vrijdagochtend werden we om 9.00 uur verwacht in het ziekenhuis van Gerung, hier werkt Farida ’s ochtends en dit is ook de plaats waar ik haar in 2009 heb leren ikennen. De directrice van dit ziekenhuis is tandarts van beroep en iedere keer als ik haar zie is het alsof ik een oude bekende tegenkom. Een geweldige vrouw die een geweldig ziekenhuis runt. Over enkele weken worden er 4 nieuwe operatiekamers in gebruik genomen én een intensive care. Vol trots liet ze ons deze faciliteiten bekijken en het ziet er erg goed uit. Het hele ziekenhuis trouwens.
‘s Middags weer patiënten gezien en ’s avonds om 19.00 uur bij de kaakchirurg Paulina. Ook nu misten we weer enkele patiënten. Maar goed, de drie die er waren heeft ze gezien, twee behandeld, de derde kreeg ze niet verdoofd. Waarschijnlijk vanwege een ontsteking aan de wortel van de betreffende kies, dus... eerst 1 week antibiotica en pijnstillers, dan het trekken van de kies en dan weer antibiotica. Kun je nagaan dat ze hier een resistentie tegen antibiotica opbouwen. Toen ik eens mijn verbazing uitte over het antibioticagebruik kreeg ik als antwoord dat de meeste mensen niet erg schoon wonen en de kans op een infectie dus groot is.
In een reactie op mijn verhalen kreeg ik de vraag hoe ik communiceer met de mensen hier. Heel simpel, als ze in de stoel liggen voor behandeling hebben ze de mond open en kunnen zij en ik niets zeggen!! Ha, ha, maar als het nodig is ken ik wel enkele woorden en verder hebben we onze onvolprezen Jantine en ik mijn assistent Adi die echt geweldig is. Ik betaal hem 8 euro per dag en hij werkt voor tien (mensen, geen euro’s!!) Vorig jaar heeft hij een ongeluk gehad waarbij de tenen van zijn linkervoet verbrijzeld waren en geamputeerd zijn. Ik wil nu uitzoeken of het mogelijk is hier op Lombok aangepaste schoenen te laten maken, dat is wel het minste waarmee ik hem kan helpen. Nu draagt hij slippers waarin hij een stukje schuimrubber heeft geplakt.
Het is inmiddels 14.00 uur en de patiënt is nog niet hier, Adi zal haar nogmaals bellen. Eigenlijk had ik nu bij de kaakchirurg moeten zijn, maar toen ik gisteravond tegen haar zei “tot morgenmiddag” was haar antwoord, “nee morgenavond”!! Afspraken worden gemakkelijk gemaakt, verzet en niet nagekomen, da’s duidelijk!!! Adi heeft alle patiënten weer moeten bellen, gelukkig heeft bijna iedereen een mobieltje, of iemand in zijn/haar omgeving met zo’n ding. Voor hier is de mobiele telefoon dé uitvinding van de (vorige) eeuw.
Zondagochtend 6.00 uur, ik ben al even wakker in mijn “nieuwe” kamer. Gisteren met de manager gesproken over de aanvankelijke stank in mijn kamer en badkamer, de slechte hygiëne en nog wat kleine dingen. Begrijp me goed, dit is een prima hotel, maar schoonmaken kunnen ze niet. Het is een nieuw hotel en ze doen erg hun best, maar mannen/jongens schoon laten maken die thuis geen do.. uitvoeren/hebben uitgevoerd, is vragen om problemen. Nu goed, er zou wat mee gedaan worden. Kom ik gisteren terug van mijn bezoek met patiënten aan Pauline en eten bij Yessy’s, komt de stank me tegemoet bij het openen van de deur. Volgens Stephan stonk het naar een dood beest! Ik terug naar de receptie, kreeg meteen een andere kamer aangeboden, heerlijk zo’n verhuizing 2 dagen voor vertrek!! Nou ja, dan had ik maar in de VS moeten gaan werken of thuis moeten blijven, toch?!
Van de 6 patiënten die op de lijst stonden kwamen er maar 2 opdagen, weer mijn teleurstelling, maar qua tijd voor Paulina kwam het goed uit. De behandelingen verliepen voorspoedig, straks zie ik de patiënten voor controle. Gisterochtend heb ik een presentatie gegeven voor de bijeenkomst van ouders van de kinderen van de school. In het Engels natuurlijk, vertaald door Adi, het ging prima, positieve reacties. Na afloop tandenborstel en tandpasta voor alle aanwezigen. Toen naar Farida waar de kinderen die Roland vorig jaar heeft geopereerd zouden komen en 2 van mijn patiënten. De kinderen waren er, helemaal vanuit de andere kant van Lombok. Het jongetje van wie Roland een groot stuk van zijn tong had verwijderd omdat die zo’n 3 cm buiten zijn mond hing, kan nu zijn mond weer goed sluiten. In de mond ziet het er minder uit, maar dat komt vooral omdat hij geen mondhygiëne heeft, facts of life! De tumor die Roland bij de andere jongen ter plaatse van zijn boventanden had verwijderd was volgens mij niet echt weg of weer in omvang toegenomen. Dat kan alleen Roland beoordelen. Maar het ging goed met beide jongens.
Wel liet de man die met de jongens mee was gekomen mij nog een foto zien van een vrouw met een enorm gezwel, zo groot als een grapefruit, dat uit haar mond groeit! Of ik een oplossing heb??? Ja, volgend jaar weer een kaakchirug in de club!!! Verder weet ik ook niet wat ik kan bieden, helaas.
Na 2 uur wachten bij Farida kwam dan eindelijk één van mijn 2 patiënten opdagen, een jong meisje van 17. Haar melkhoektanden zitten nog op hun plaats, de blijvende hoektanden zijn verkeerd doorgebroken. Trekken van de melkhoektanden zou geen garantie geven op een betere positie van de blijvende hoektanden, orthodontie is de oplossing, maar niet voor dit meisje. Want dat betekent regelmatige controle, goede mondhygiëne en een, voor hier, behoorlijk bedrag voor de behandeling. Dat laatste had ik wel op me willen nemen, maar op die andere twee voorwaarden heb ik geen invloed als ik hier weg ben. Wel probeert de tandarts bij Farida een kies te redden, wortelkanaalbehandeling en vulling. Ik ben benieuwd!
Na mijn laatste bezoek voor dit jaar aan Paulina met Stephan en Rebecca gegeten bij Yessy´s. Stephan had wat brillen voor de mensen in zijn dorp en die heeft hij afgegeven. Meneer Yessy is nog steeds enthousiast over ons bezoek aan Janggawaga en vroeg of we volgens jaar ook naar het dorp waar zxijn vrouw vandaan komt willen gaan. Volgens hem is dat dorp nog armer dan het zijne, we zullen zien.
Vandaag nog patiènten en als het kan even goede schoenen kopen voor Adi. Vanmiddag wil Farida nog een keertje komen zwemmen met de kinderen en vanavond een etentje met z´n allen. Nu douchen, aankleden, ontbijt en aan het werk. Dank voor al jullie steun in welke vorm dan ook, warme groet, take care en tot in Nederland
Marie-José